بررسی تأثیر سه گیاه گل گاوزبان ایرانی، انیسون و شیرین بیان بر شدت علائم سندرم پیش از قاعدگی در دانشجویان دختر مبتلا دانشگاه های شهر تهران

نویسندگان: رضا نگارنده، فهیمه رمضانی تهرانی، داود خلیلی، غلامرضا امین

چکیده:

مقدمه و هدف: سندرم قبل از قاعدگي از مشکلات عمده 90-80 درصد زنان سنین باروری است که با مجموعه ای از علائم فيزيکي و رواني يا رفتاري در طی مرحله لوتئال تشخیص داده می شود. علیرغم بکارگیری روش هاي مختلف جهت درمان علائم این سندرم با توجه به عدم شناخت اتیولوژی دقیق آن، هنوز درمان انتخابی که کاملا موثر باشد، وجود ندارد. لذا با توجه به شيوع بسيار بالاي این سندرم و اهميت آن بر ابعاد گوناگون زندگی افراد مبتلا و عدم دسترسی به درمان انتخابی ، مطالعه حاضر جهت بررسي اثر سه گیاه گل گاوزبان ایرانی، انیسون و شیرین بیان بر سندرم قبل از قاعدگي انجام شد.

روش کار: این مطالعه متشکل از سه فاز بوده که  هر فاز شامل اجرای یک مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی دو سوکور با گروه کنترل می باشد. در هر فاز ابتدا نمونه گیری به صورت در دسترس بوده و پرسشنامة غربالگری علایم قبل از قاعدگیPSSTو پرسشنامه اي نیز جهت بررسی معيارهاي ورود در اختيار دانشجويان قرار گرفته و از نمونه های انتخابی رضايتنامه كتبي اخذ شده و سپس پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک توسط نمونه ها تکمیل شد. متعاقب آن گمارش نمونه های انتخابی به گروه های مطالعه بصورت تخصیص تصادفی صورت گرفت. بعد از انجام دوسیکل مداخله مجدداً پرسشنامه PSST در اختیار نمونه ها قرار داده شد. مداخله در فاز اول و دوم در گروه شیرین بیان  و انیسون سه بار در روز هر بار یک کپسول 110 میلی گرمی (جمعاً 330 میلی گرم) و در گروه دارونما کپسول ها به همان شکل حاوی نشاسته و کلیه کپسول ها از 7 روز قبل از شروع پریود تا 3 روز بعد از شروع جمعاً 10 روز مورد استفاده قرار گرفت. در فاز سوم گروه گل گاو زبان ایرانی مانند دو فاز قبلی بود فقط هر بار یک کپسول 150 میلی گرمی (جمعاً 450 میلی گرم) و در گروه دارونما کپسول ها به همان شکل حاوی نشاسته بود. داده ها با نرم افزار آماري SPSS 20 و آزمون هاي  X²و من ويتني T-test و GEE آناليز شد.

نتایج: یافته های این کارآزمایی ها نشان داد که بین شدت علائم سندرم قبل از قاعدگی در هر سه گروه دارویی قبل و بعد از درمان اختلاف معنی دار آماری بدست آمد (P<0/05).  مقایسه شدت تک تک علائم در هر سه گروه درمانی در مقایسه با دارونما بعد از ماه دوم مداخله اختلاف معنی دار آماری داشت و در گروه درمانی نسبت به دارونما کاهش بیشتری نشان داد (P<0/05).  نتایج آزمون GEE بیانگر آن بود که اثر متقابل گروه های دارویی در ماه اول بعد از مداخله میانگین کل رتبه های علائم سندرم را ماه اول نسبت به گروه پلاسبو در گروه انیسون، شیرین بیان و گل گاو زبان ایرانی به ترتیب 6/4، 6/2 و 6/3 کاهش داده است که از نظر آماری نیز معنادار بوده است. همینطور اثر بر هم کنش گروه های دارویی در ماه دوم بعد از مداخله نشان می دهد که کاهش میانگین کل رتبه ها نسبت به گروه پلاسبو در پایان مداخله در گروه انیسون، شیرین بیان و گل گاو زبان ایرانی به ترتیب 9/8، 11/3 و 11/6 و از نظر آماری نیز معنادار بوده است (P<0/05).

نتیجه گیری: هر سه گیاه انیسون، شیرین بیان، گل گاوزبان ایرانی در كاهش شدت سندرم پیش از قاعدگی در مقایسه با دارونما مؤثر عمل نمودند. از آنجاکه این گیاهان برای اولین بار در این کارآزمایی ها بطور مجزا بر شدت سندرم قبل از قاعدگی مورد بررسی قرار گرفتند، مطالعات بیشتر با مقادیر درمانی متفاوت نیازمند است تا اثر این گیاهان در درمان این سندرم مزمن مورد ارزیابی قرار گیرد.

کلمات کلیدی: سندرم قبل از قاعدگی، شیرین بیان، گل گاوزبان ایرانی، انیسون، پرسشنامه PSST، علائم سندرم قبل از قاعدگی