رفتارهای دلبستگی مادر به جنین و عوامل مرتبط با آن

نویسندگان: لادن استرکی، منصوره جمشیدی منش،  زهرا بهبودی مقدم، زیبا تقی زاده، حمید حقانی 

چکیده

زمینه و هدف: رفتارهای دلبستگی مادر به جنین نقش مهمی در پذیرش هویت مادری، پیامد مطلوب بارداری و رشد و تکامل کودک آینده ایفا می کند. شدت رفتارهای دلبستگی در مادران متفاوت است و اکثر مطالعات در زمینه عوامل مرتبط با این رفتارها مربوط به جوامع غربی می باشد. هدف از انجام این مطالعه تعیین رفتارهای دلبستگی مادر به جنین و برخی عوامل مرتبط با آن در فرهنگ ایران می باشد.

روش بررسی: در این مطالعه مقطعی که در 12 مرکز بهداشتی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد تعداد 400 زن باردار واقع در هفته های 20 تا 40  بارداری شرکت داشتند. ابزار گرداوری داده ها 2 پرسشنامه شامل پرسشنامه جمعيت شناختي و پرسشنامه رفتارهای دلبستگی مادر به جنین بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS ویرایش 19 و آزمون های ANOVA، Post Hock، Pearson و T-Test استفاده و 0.05 p < معنادار در نظر گرفته شد.

یافته ها: یافته ها نشان داد که قومیت فارس، سن و تحصیلات بالاتر مادر، سن بارداری،تمايل به بارداري، رضایت از جنسیت جنین و انجام آزمایشات تخصصی جهت بررسی سلامت جنین با افزایش رفتارهای دلبستگی مادر به جنین در ارتباط است ( 0.05 p <) و استعمال دخانیات، مولتی پاریتی و بارداری پرخطر با کاهش دلبستگی مادر به جنین ارتباط دارد. بین سابقه ازدواج قبلی، نسبت فامیلی با همسر، سابقه نازایی، تعداد و نوع سونوگرافی، وجود ناهنجاری در جنین، سابقه سقط و مرده زایی و شرکت در کلاس های آمادگی برای زایمان و رفتارهای دلبستگی مادر به جنین ارتباط معناداری یافت نشد (0.05 p >).

نتیجه گیری: با توجه به يافته هاي پژوهش ترغيب زنان به ادامه تحصيلات در سطوح متوسطه و دانشگاهي منجر به پذیرش بهتر بارداری و انجام وظایف مادری می گردد. هم چنین ماماها از طریق آموزش و به كار گيري آن قسمت از اهداف تنظيم خانواده كه مربوط به فاصله گذاري دلخواه و زمان مناسب می باشد از ناخواسته بودن بارداری ها ممانعت به عمل آورند. در زنان مولتی پار و دارای بارداری های پرخطر و هم چنین زنانی که از دخانیات استفاده می کنند با توجه به آسيب پذيري بيشتر آنها دقت لازم از سوي كادر بهداشتي و درمان جهت مراقبت و مشاوره به عمل آيد. رفتارهای دلبستگی والدین به جنین یکی از وظایف تکاملی دوران بارداری است. شناخت و درک بهتر این پدیده نقش مهمی در افزایش کیفیت مراقبت های پره ناتال ایفا می کند. از آن جا که ماماها در موقعیتی منحصر به فرد جهت ارزیابی و تقویت رفتارهای دلبستگی والدین به جنین می باشند مطالعات بیشتر در خصوص عوامل و موانع مرتبط با آن ضروری به نظر می رسد.

كلمات کلیدی: دلبستگی، رفتارهای دلبستگی مادر به جنین، عوامل فردي، اقتصادي و باروري