بررسی ارتباط سبک زندگی با فعالیت بیماری و تبعیت دارویی بیماران مبتلا به لوپوس اریتماتوز سیستمیک

نویسندگان: لیلا صیادی*، سیده طاهره فائزی، مهدی محمودی، مرضیه حسن پور، الهام فقیه زاده، صوفیا جامی الاحمدی

زمینه: لوپوس اریتماتوز سیستمیک بیماری خود ایمنی چند سیستمی مزمن با دوره های عود و فروکش است. فعال شدن بیماری در این بیماران می­تواند مخاطرات متعددی را به همراه داشته باشد. لذا شناخت مسائلی که می­تواند وضعیت بیماری را تشدید کند حائز اهمیت است. سبک زندگی و نیز تبعیت درمانی دو مقوله­ای است که همواره در بیماری­های مزمن مورد توجه بوده است. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط سبک زندگی با فعالیت بیماری و تبعیت دارویی بیماران مبتلا به لوپوس اریتماتوز سیستمیک انجام گردیده است.  

روش:  در این مطالعه توصیفی- همبستگی 209 بیمار مبتلا به لوپوس اریتماتوز سیستمیک که پزشک روماتولوژیست برای آنها تشخیصSLE  داده بود، مشارکت داشتند. داده­ ها با استفاده از فرم اطلاعات دموگرافیک و  پرسشنامه ­های سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت، ابزار سنجش فعالیت بیماری و تبعیت دارویی جمع آوری شد. داده­ های جمع آوری شده با استفاده از آمارهای توصیفی و آزمون همبستگی پیرسون و اسپیرمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

نتایج:  نتایج نشان داد که نمره کل سبک زندگی بیماران 15/69± 129/5 بوده و بیماران در بعد رشد معنوی و خودشکوفایی دارای بالاترین نمره (4/07 ± 29/27) و در بعد مدیریت استرس (3/45 ± 15/94) و فعالیت جسمی (4/83 ± 12/36) کمترین نمره را داشتند. اکثریت بیماران مورد مطالعه (76/1 %) در مرحله عود خفیف و متوسط بیماری قرار داشتند و 12 درصد از بیماران نیز در مرحله عود شدید بودند. 56/9 % بیماران تبعیت پایین و 43/1 % تبعیت متوسط داشتند. ارتباط معنی داری بین سبک زندگی و فعالیت بیماری وجود دارد (0/001P= ) ، که این ارتباط به صورت معکوس است به طوریکه با کاهش نمره سبک زندگی، نمره فعالیت بیماری افزایش می­یابد. ارتباط معنی داری بین سبک زندگی و تبعیت دارویی وجود ندارد (0/592 p=). ارتباط معنی داری بین تبعیت دارویی و فعالیت بیماری وجود ندارد (0/063P=)

بحث و نتیجه گیری: با توجه به وجود ارتباط معنی دار سبک زندگی با فعالیت بیماری، نیاز است تا راهکارهای ارتقاء سبک زندگی در تمامی ابعاد برای بیماران مبتلا به لوپوس به کار برده شود. همچنین با توجه به عدم تبعیت درمانی بیماران، راهکارهای افزایش تبعیت دارویی در بیماران اتخاذ شود. بدین منظور علاوه بر نیاز به آموزش بیماران در خصوص اصلاح سبک زندگی و تبعیت دارویی، باید آموزش کارکنان از جمله پرستاران در این مورد در نظر گرفته شود.

کلمات  کلیدی: لوپوس اریتماتوز سیستمیک، سبک زندگی، تبعیت دارویی، فعالیت بیماری