بررسی رابطه سواد سلامت با توانایی خودمراقبتی سالمندان شهر تهران در سال 1397

نویسندگان: شهزاد پاشایی پور*، حسین راشکی قلعه نو، رضا نگارنده

مقدمه و هدف : رشد سریع جمعیت سالمندان در جهان و ایران و تغییرات جسمی، روانی و اجتماعی که در این دوران رخ می دهد، اهمیت شاخص های مرتبط با خودمراقبتی و ارتقاي سلامت آنان را دو چندان می کند. این مطالعه با هدف تعیین رابطه سواد سلامت با توانایی خودمراقبتی سالمندان انجام شد.

روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه مقطعی- همبستگی، بر روي  194نفر سالمند می باشدکه به  سراهای محله شهرداری منطقه 6  تهران مراجعه می کنند. جامعه پژوهش سالمندان 60 سال به بالا ساکن در شهر تهران بودند. روش کار بدین صورت است که پس از کسب مجوزهای لازم، با توجه به لیست سراهای محله شهرداری منطقه 6  تهران تعداد چهار مرکز به طور تصادفی انتخاب شدند. در این مراکز، از میان لیست سالمندان افرادی که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند به طور تصادفی ساده انتخاب شدند. جهت گردآوري اطلاعات از پرسشنامه سنجش سواد سلامت بزرگ‌سالان (HELIA) ، و پرسشنامه خود مراقبتی محقق ساخته استفاده گردید. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی در نرم افزار SPSS ویرایش 18 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته ها: یافته ها نشان داد که در میان ابعاد خودمراقبتی در سالمندان، بعد جسمی خودمراقبتی بیشترین میانگین خودمراقبتی (5/81±58/43 ) را به خود اختصاص داده است و کمترین میانگین مربوط به بعد اجتماعی خودمراقبتی بوده است. همچنین با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون، نشان می دهد که بین خودمراقبتی و سواد سلامت (P=0/001) و ابعاد جسمی (P=0/002)، روانی (P=0/002) و اجتماعی (P=0/003) واحدهای مورد پژوهش ارتباط معنی داری وجود دارد اما بین سواد سلامت و ابعاد عاطفی P=0/058)  )و معنوی P=0/117) ) ارتباط معنا داری مشاهده نشد.

نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد سواد سلامت ارتباط معنی داری با توان خودمراقبتی سالمندان دارد. لذا پیشنهاد می شود جهت ارتقاء خودمراقبتی در سالمندان، برنامه های آموزشی تنظیم شود که بتواند سواد سلامت آنان را افزایش دهد.

واژگان کلیدی : سواد سلامت، ، توانایی خودمراقبتی، سالمند