بررسی تاثیر آموزش مبتنی بر تلفن همراه بر خودکارآمدی شیردهی زنان در دوره پس از زایمان

نویسندگان: سیده فاطمه واثق رحیم پرور*، سحر نائبیان، شیرین شهبازی، شیما حقانی

زمینه و هدف: شیردهی از پستان مادر روش تغذیه ای منحصر به فرد برای نوزادان می باشد و سال هاست به عنوان یک اولویت سلامت در کل جهان تعیین شده است. یکی از عوامل قابل اصلاح مهم که در  تغذیه انحصاری با شیر مادر نقش دارد، خودکارآمدی در شیردهی می باشد. با توجه به پیشرفت تکنولوژی و لزوم آموزش از راه دور، و با توجه به اهمیت بهبود روند شیردهی، این پژوهش با هدف بررسی تاثیر آموزش مبتنی بر تلفن همراه بر خودکارآمدی شیردهی زنان در دوره پس از زایمان انجام شد.

مواد و روش ها: در این مطالعه نیمه تجربی، 69 زن در روز اول پس از زایمان به روش نمونه گیری در دسترس در دو گروه قرار گرفتند. گروه مداخله به مدت چهار هفته پیام های مرتبط با شیردهی را توسط تلفن همراه از طریق شبکه اجتماعی تلگرام به شکل پیام های نوشتاری، صوتی، تصویری و کلیپ دریافت کردند. گروه کنترل فقط مراقبت های معمول پس از زایمان را دریافت کردند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه استاندارد خودکارآمدی شیردهی بود که در روز اول پس از زایمان، 4 هفته و 8 هفته پس از زایمان تکمیل شد. آنالیز داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 20 انجام شد.

نتایج: میانگین نمره خودکارآمدی قبل از مداخله در گروه مداخله 9/57±131/48 و درگروه کنترل 9/44±132/16 بود. بلافاصله پس از اجرای مداخله (چهار هفته پس از زایمان)، این میانگین در گروه مداخله 10/93±155/30 و در گروه کنترل 19/70±132/52 بود. در چهار هفته پس از مداخله (هشت هفته پس از زایمان)، میانگین نمره خودکارآمدی در گروه مداخله 11/33±160/18 و در گروه کنترل 24/09±132/30 بود. میزان تغذیه انحصاری با شیر مادر، قبل از مداخله در گروه مداخله 93/9 درصد و در گروه کنترل 100 درصد بود. بلافاصله پس از مداخله، این میانگین در گروه مداخله به 87/9 درصد و در گروه کنترل به 63/9 درصد رسید. در چهار هفته پس از مداخله این میانگین در گروه مداخله 87/8 درصد و در گروه کنترل 69/4 درصد بود.

بحث و نتیجه گیری: آموزش شیردهی مبتنی بر تلفن همراه از طریق شبکه اجتماعی تلگرام، با افزایش خودکارآمدی شیردهی و بهبود پیامدهای شیردهی در چهار و هشت هفته پس از زایمان همراه است. استفاده از تلفن همراه برای ارائه آموزش از راه دور به طور موثر و به عنوان یکی از ابزارهای چند رسانه ای پیشرفته، توصیه می شود. تلفن همراه به طور بالقوه می تواند زنان را برای دریافت مشاوره به موقع برای خود و نوزادان خود در خانه تشویق نماید، و باعث بهبود پیامدهای شیردهی در کشورهای در حال توسعه شود.

واژه های کلیدی: خودکارآمدی شیردهی؛ آموزش، تلفن همراه؛ شبکه اجتماعی؛ تلگرام؛ پس از زایمان